de koe

DE KOE

door

Eva

Ik hou mijn spreekbeurt over de koe om dat ik op een boerderij woon en mijn vader heeft koeien.

Hoofdstuk 1: Hoe ziet een koe er uit ???

Hier noem ik een paar dingen van een koe en wat ze doen:

De oren: De oren van een koe zijn groot. Koeien kunnen ze in bijna alle richtingen draaien om geluiden op te vangen als er gevaar is.

De bek: De bek is perfect gemaakt om mee te grazen. De koe trekt het gras van de grond en slikt het zonder te kauwen door.

De staart: De staart is heel handig als vliegenmepper.

De magen: Een koe heeft 4 magen:

• De eerste maag: De eerste maag wordt ook wel de Pens genoemd. De koe slikt het gras zonder te kauwen in. Dan komt het bij de eerste maag: de pens. Als de pens vol is, komt het gras beetje voor beetje weer in de bek. Dan gaat de koe het fijn kauwen.

Daarna wordt het weer ingeslikt en komt het in de volgende maag.

• De tweede maag: De tweede maag ook wel de netmaag genoemd. Hier wordt de herkauw massa verder verteerd en gaat dan naar de volgende maag.

• De derde maag: ook wel de boekmaag genoemd. het is zo genoemd om dat daar het vocht er uit gehaald wordt.

• De vierde maag: ook wel de lebmaag genoemd. Dat lijkt op een mensenmaag. Hier worden de voedingsstoffen verteerd. Voedingsstoffen worden opgenomen via de darmwand.

Door het bloed gaan ze naar de plek waar ze nodig zijn. De rest die niet wordt gebruikt gaat naar buiten(mest).

De uier: Dit wordt ook wel de melkzak van de koe genoemd. Binnenin is het verdeeld in 4 kwartieren, elk met 1 speen.

---

Hoofdstuk 2 Van kalf tot koe Ik deel 2 boeken van de koe uit

Van kalfje tot koe

• Een baby-koe heet een kalfje (0 tot 1 jaar)
• Een 'tiener'-koe heet een pink (1 tot 2 jaar)
• Vanaf haar tweede jaar krijgt een koe jaarlijks een kalfje. Een jonge koe, die nog maar één keer een kalfje heeft gekregen, heet een vaars (2 tot 3 jaar).
• Een koe is pas een volwassen koe na de geboorte van haar tweede kalf (3 jaar en ouder).

De oudste koe bij ons op de boerderij heet trix 4 en is 13 jaar oud. En die koe heeft bijna 100.000 liter melk gegeven.

Melklijst van Trix 4 no 42 laten zien

Waarom hebben koeien een oormerk? Oormerk omhoog houden

Net als mensen heeft ook elke koe een eigen paspoort. Dit heet een koekaart. Hierin staat wanneer en waar ze geboren is, wie haar ouders zijn en welke boer haar baas is.
Omdat een koe geen broekzak heeft, zit het paspoort in de vorm van een geel plastic kaartje in haar oor: een oormerk. Op het oormerk staat het 'paspoortnummer' en in de computer van de boer staan alle gegevens van de koe. Voor de zekerheid heeft ze twee oormerken. Want als ze er eentje verliest, heeft ze er altijd nog 1 over .De oormerken zijn heel belangrijk. Als de koe een ziekte heeft, kan haar hele familie gevonden worden.

Nu laat ik zo’n paspoort zien.

Koekaarten laten zien

De ene is van onze oudste koe en de andere van het laatste kalfje dat geboren is.

Oormerk en koekaarten doorgeven

---

Hoofdstuk 3 wat eet een koe

Van voeding tot mest

's Zomers eet een koe wel 90 kilo vers gras per dag! Om veel melk te geven krijgt ze daar nog krachtvoer bij; bijvoorbeeld brokjes.

Een koe die 20 liter melk geeft krijgt ongeveer 7 kilo brok en een koe die 35 liter melk geeft krijgt 13 kilo brok.

Brokjes laten zien

Een koe kauwt haar voedsel twee keer. Herkauwen heet dat. Om haar dorst te lessen drinkt ze dagelijks 70 liter water! Een koe poept en piest 100 kilo mest en plas per dag. De mest heeft de boer nodig om gras te laten groeien op het land.

Wat eet een koe als ze in de winter op stal staat???:

Voor de winter moet de boer zorgen voor een voorraad gras. Vooral in het voorjaar, als het gras hard groeit, maait de boer een deel van het gras en laten het gras drogen op het land. Daarna rapen speciale machines het gedroogde gras op en wordt het op een grote hoop gegooid. De boer laat het gras 'inkuilen'(dat wil zeggen dat over het gras wordt gereden om de lucht eruit te krijgen) en bedekt dit gras met plastic en zand. Zo blijven de smaak en de voedingsstoffen van het gras behouden. Dit gras wordt kuilgras genoemd.

Op het bord hangen foto’s van mij.

---

Hoofdstuk 4 Melk van de koe

De melk wordt gevormd in melkblaasjes. Om 1 liter melk te krijgen moet er 300 tot 400 liter bloed door de uier stromen. Als er op de juiste manier op de speen gedrukt wordt, komt er melk uit.

Plaatje van de melkstal laten zien

Bij het melken met de machine worden 4 speenhouders gebruikt die aan de spenen zuigen. De melk gaat rechtstreeks van de uier naar de koeltank. Ze wordt op de boerderij bewaard in een koeltank op 3.5 graden.

Plaatje van de melktank laten zien

Als een koe net gekalfd heeft dan geeft ze ongeveer 20 liter melk. Dit zijn dus 20 pakken melk. Maar een koe die heel veel melk geeft kan wel 50 liter melk per dag geven.

Dit was mijn spreekbeurt. Zijn er nog vragen???

Vragen over de spreekbeurt De koe

Naam………………..

1. noem 2 magen van de koe……………………………………………

2. hoe heet een tiener koe?????..............................

3. hoe oud is onze oudste koe????..............................

4. en hoeveel liter heeft die koe bijna gegeven???.....................

5. hoe veel kilo poept en piest een koe per dag?????................................

6. teken op de achterkant een koe

 

(de vragen print je af)

grtjes

eva